در بازاریابی، پیش از اجرای هر نوع استراتژی و یا طرح تاکتیکی، انجام یک تحلیل کامل، ضروری میباشد. در این زمینه، درک و اجرای تحلیل پستل به کسبوکارها کمک میکند تا استراتژیهای خود را بهینهسازی کرده و ارزیابی و تحلیلهای مالی را با دقت بیشتری انجام دهند. این چارچوب امکان بررسی عوامل اجتماعی مختلفی را فراهم میآورد که بر عملکرد کسبوکار تأثیرگذار هستند و به سازمانها اجازه میدهد بهطور مؤثرتری به آنها رسیدگی کنند. آگاهی از عناصر PESTLE به حفظ رقابتپذیری کسبوکار، کمک مینماید. در این مقاله، این ابزار را تعریف کرده، هر یک از مؤلفههای آن را بهتفصیل بررسی میکنیم و نمونهای از کاربردهای آن را ارائه خواهیم داد. دانستن این موارد، برای یک مشاور کسب و کار، میتواند یک ویژگی بسیار مفید و مهم باشد.
تحلیل pestel چیست؟
تحلیل PESTLE، که گاهی به آن PEST یا PESTEL نیز گفته میشود، ابزاری کاربردی برای کسبوکارهاست که به آنها کمک میکند عوامل کلان اقتصادی مؤثر بر عملیات خود را ارزیابی کنند. این تحلیل شامل شش عامل اصلی است: سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فناوری، قانونی و محیطی. شرایط کلی یک کشور مستقیماً بر کسبوکارهای فعال در آن تأثیر میگذارد و این تحلیل به شرکتها کمک میکند تا این اثرات را بهتر درک کرده و برای آنها برنامهریزی کنند.
نظارت مستمر بر عوامل پستل میتواند به شرکتها این امکان را بدهد که نسبت به رقبا برتری پیدا کرده و میزان فروش خود را افزایش دهند. انجام این تحلیل بهصورت دورهای، تقریباً هر شش ماه یکبار، به کسبوکارها کمک میکند تا از تحولات جاری آگاه باشند، استراتژیهای کارآمدتری تدوین کنند و تحقیقات بازار مؤثرتری انجام دهند. همچنین، توجه دقیق به این عوامل به شرکتها اجازه میدهد محصولات و خدمات خود را متناسب با نیازهای مشتریان بهبود بخشند و جایگاه خود را در بازار تقویت کنند.
عوامل تحلیل پستل
اکنون که متوجه شدیم تحلیل پستل چیست، به بررسی شش مؤلفه این تحلیل میپردازیم. این مولفهها اغلب با یکدیگر همپوشانی دارند، زیرا هر یک جنبههای کلیدی و مرتبط جامعه را منعکس میکنند. در ادامه، جزئیات بیشتری درباره این عوامل ارائه شده است:
۱. عوامل سیاسی
عوامل سیاسی به میزان و نحوه دخالت دولت در اقتصاد و صنایع مربوط میشوند. دولتها میتوانند از طریق قوانین، سیاستها، ثبات سیاسی و روابط بینالمللی بر شرایط اقتصادی تأثیر بگذارند. برخی از عوامل سیاسی مهم عبارتاند از:
- موانع تجاری: این موانع شامل مقرراتی هستند که دولتها برای حمایت از صنایع داخلی و محدود کردن رقابت بینالمللی وضع میکنند. برای مثال، اعمال تعرفه بر واردات یا ارائه یارانه به کسبوکارهای داخلی، میتواند به افزایش حمایت از آنها کمک کند.
- سیاستهای مالیاتی: شرکتها ملزم به رعایت مقررات مالیاتی مختلفی هستند، از جمله دریافت شماره شناسایی کارفرما. همچنین، دولتها ممکن است با تغییر سیاستهای مالیاتی، میزان مالیات شرکتها را کاهش یا افزایش دهند.
- ثبات سیاسی: وضعیت ثبات یک کشور میتواند تأثیر مستقیمی بر فعالیتهای اقتصادی و تجاری داشته باشد. برای مثال، اعتراضات یا اعتصابهای گسترده علیه دولت ممکن است باعث کاهش اعتماد مصرفکنندگان و کاهش فروش کسبوکارها شود.
- روابط بینالملل: نحوه تعامل یک کشور با سایر کشورها میتواند بر فرآیند صادرات و واردات کسبوکارها تأثیر بگذارد. برای نمونه، در شرایط یک جنگ تجاری، شرکتها ممکن است با محدودیتهایی در واردات مواد اولیه موردنیاز خود از کشورهای دیگر مواجه شوند.
- عوامل اقتصادی
عوامل اقتصادی تأثیر مستقیمی بر عملکرد و سودآوری کسبوکارها دارند. مهمترین عوامل اقتصادی شامل موارد زیر هستند:
- رشد اقتصادی
- نرخ بهره
- نرخ اشتغال
- نرخ ارز خارجی
- عرضه و تقاضا
- هزینه مواد اولیه
- نرخ تورم
- قدرت خرید مصرفکننده
به عنوان مثال، اگر نرخ تورم افزایش یابد، ممکن است شرکتها برای کاهش هزینهها اقدام به تعدیل نیرو کنند، که این امر میتواند نرخ بیکاری را افزایش دهد. از سوی دیگر، کاهش قیمت مواد اولیه میتواند به کسبوکارها کمک کند تا حجم تولید خود را افزایش داده و در نتیجه، محصولات بیشتری را به بازار عرضه کنند.
- عوامل اجتماعی
عوامل اجتماعی، که به آنها عوامل اجتماعی-فرهنگی نیز گفته میشود، شامل ویژگیهای جمعیتی، باورها، نگرشها و سنتهای افراد در یک منطقه هستند. این عوامل به کسبوکارها کمک میکنند تا رفتارها و انگیزههای مشتریان بالقوه را بهتر درک کنند. آگاهی از این عناصر به شرکتها این امکان را میدهد که استراتژیهای بازاریابی خود را متناسب با نیازها و ترجیحات مشتریان تنظیم کنند. نمونههایی از عوامل اجتماعی عبارتاند از:
- گرایشهای فرهنگی
- نرخ رشد جمعیت
- سطح تحصیلات
- سطح درآمد
- توزیع سنی
- آگاهی نسبت به سلامت
- سبک زندگی
- نگرشهای شغلی
بهعنوان مثال، افزایش آگاهی مردم نسبت به سلامت میتواند منجر به افزایش تقاضا برای محصولات ارگانیک و خدمات مرتبط با تندرستی شود. همچنین، تغییر در سبکهای زندگی، مانند گرایش به کار از راه دور، میتواند فرصتهای جدیدی برای کسبوکارهای دیجیتالی ایجاد کند.
۴. عوامل تکنولوژیک
عوامل تکنولوژیکی بیانگر نحوه بهرهگیری کسبوکارها و صنایع از فناوری برای تولید، عرضه محصولات و خدمات، و مدیریت عملیات هستند. شرکتهایی که بهطور مداوم در جریان پیشرفتهای فناوری قرار دارند، میتوانند از این نوآوریها برای بهینهسازی استراتژیها و بهبود فرآیندهای خود استفاده کنند. علاوه بر پیشرفتهای فناوری، دسترسی مصرفکنندگان به موارد زیر نیز در این دسته قرار میگیرد:
- فناوریهای موجود
- زیرساختهای فناوری
- فناوریهای نوظهور
- اتوماسیون
- تحقیقات و توسعه
بهعنوان مثال، اگر تمایل مصرفکنندگان به خرید آنلاین افزایش یابد، یک کسبوکار میتواند تمرکز خود را از فروشگاههای فیزیکی به فروشگاههای اینترنتی منتقل کند. همچنین، پیشرفتهای حوزه اتوماسیون میتوانند به تولیدکنندگان کمک کنند تا فرآیندهای تولید را بهینه کرده و حجم تولید را افزایش دهند.
- عوامل حقوقی
عوامل حقوقی شامل مجموعه قوانینی است که در کشوری که یک کسبوکار فعالیت میکند، اعمال میشوند. این قوانین ممکن است با سایر عوامل، بهویژه عوامل سیاسی، همپوشانی داشته باشند و بر نحوه عملکرد شرکتها تأثیر بگذارند. برای اطمینان از رعایت الزامات قانونی، کسبوکارها باید همواره از تغییرات قوانین و مقررات آگاه باشند. برخی از مهمترین عوامل حقوقی عبارتاند از:
- سلامت و ایمنی: قوانین ایمنی و بهداشت، شرکتها را موظف میکنند تا از شیوههایی پیروی کنند که سلامت کارکنان و مشتریان را تضمین نمایند.
- فرصتهای برابر: این قوانین، تبعیض در فرآیند استخدام یا محیط کار را ممنوع میکنند و برابری را تضمین مینمایند.
- تجارت بینالملل: قوانین مرتبط با تجارت بینالمللی بر فرآیند واردات و صادرات کالاها و خدمات تأثیر میگذارند.
- استانداردهای تبلیغات: این قوانین تعیین میکنند که تبلیغات باید دقیق بوده و ادعاهای مطرحشده در آنها قابل اثبات باشند.
- حقوق مصرفکننده: قوانین این حوزه، از جمله مقررات مربوط به حریم خصوصی و امنیت اطلاعات، به حمایت از حقوق مشتریان میپردازند.
- برچسبگذاری محصولات: این قوانین شرکتها را ملزم میکنند که اطلاعات دقیقی در مورد ترکیبات محصولات غذایی و دارویی ارائه دهند.
- ایمنی محصول: بر اساس این مقررات، کسبوکارها باید اطمینان حاصل کنند که محصولاتشان برای مصرفکنندگان ایمن است و در صورت نیاز، هشدارهای لازم را ارائه دهند.
- قوانین کار: این قوانین به موضوعاتی مانند حداقل دستمزد، حداکثر ساعات کاری و شرایط اشتغال میپردازند.
۶. عوامل محیطی
عوامل محیطی شامل تأثیرات تغییرات در محیط طبیعی بر فعالیتهای کسبوکارها میشود. برخی از این عوامل عبارتاند از:
- شرایط آبوهوایی
- کمبود مواد اولیه
- آلودگی محیطی
- تغییرات اقلیمی
- مدیریت پسماند
- کشاورزی و منابع طبیعی
- اقدامات مرتبط با توسعه پایدار
اکنون که با تحلیل پستل و عناصر تشکیل دهنده آن آشنا شدیم، لازم است بدانیم که فرآیند تحلیل پستل چگونه انجام میشود؟ برای دریافت پاسخ این سوال، به خواندن ادامه این مطلب بپردازید.
نحوه انجام تجزیهوتحلیل pestel
پس از آشنایی با اجزای اصلی پستل، اکنون به مراحل اجرای آن میپردازیم. انجام این تحلیل نیازمند برنامهریزی و دقت در بررسی عوامل کلان محیطی است. برای انجام صحیح این فرآیند، مراحل زیر را دنبال نمایید:
- تعیین دامنه تحقیق
در ابتدا باید مشخص کنید که تحلیل شما چه حوزههایی را پوشش میدهد. این تحلیل باید شامل شرایط کنونی و پیشبینیهای آینده باشد و در مناطق جغرافیایی که کسبوکار در آنها فعالیت دارد، اعمال شود. - تعیین روش جمعآوری اطلاعات
مشخص کنید که اطلاعات چگونه و توسط چه کسی جمعآوری میشود. مشارکت چندین فرد در این فرآیند میتواند دادههای متنوعتر و جامعتری را ارائه دهد. همچنین، مراجعه به منابع معتبر سبب افزایش دقت و علمی بودن اطلاعات خواهد شد. - جمعآوری اطلاعات
استفاده از یک الگوی استاندارد و مشخص برای ثبت دادهها میتواند روند تحلیل را تسهیل کند. این الگو به شما کمک میکند تا تمامی عوامل را بهصورت منظم بررسی و مستند کنید. - تحلیل یافتهها
پس از گردآوری دادهها، باید آنها را بررسی و تجزیهوتحلیل کنید. در این مرحله، ارتباط بین عوامل مختلف و تأثیر آنها بر کسبوکار ارزیابی میشود. - شناسایی عوامل کلیدی و چالشها
مشخص کنید که کدامیک از عوامل ششگانه PESTEL (سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، تکنولوژیکی، حقوقی و محیطی) بیشترین تأثیر را بر کسبوکار دارند و ممکن است چالشهایی را ایجاد کنند. - ارائه راهکارهای پیشنهادی
بر اساس یافتههای تحلیل، راهکارهای ممکن را برای رفع چالشها و بهرهگیری از فرصتهای موجود شناسایی کنید. این راهکارها باید متناسب با شرایط کسبوکار و قابلیتهای آن باشند. - مستندسازی و ارائه به ذینفعان
یک گزارش جامع از یافتههای تحلیل تهیه کنید و آن را در اختیار ذینفعان و تصمیمگیرندگان سازمان قرار دهید تا در مورد نتایج و راهکارهای پیشنهادی بحث و بررسی صورت گیرد. - تصمیمگیری و اجرای اقدامات لازم
بر اساس تحلیل انجامشده، اقدامات موردنیاز را تعیین و اجرا کنید. همچنین، برای حفظ مزیت رقابتی، روندها را بهصورت مداوم پایش کنید و تحلیل PESTEL را بهطور منظم بهروزرسانی نمایید.
همه این مراحل نشان دهنده اهمیت پایش مستمر تحلیل PESTEL میباشد. سازمانهایی که بهطور منظم تحلیل پستل را انجام میدهند، قادر خواهند بود تغییرات محیطی را زودتر از رقبا شناسایی کنند و استراتژیهای خود را متناسب با شرایط تنظیم نمایند. این امر میتواند یک مزیت رقابتی پایدار برای کسبوکار ایجاد کند.
نمونه تحلیل پستل
گوچی یک برند لوکس و مشهور جهانی است که توسط گوچیو گوچی در سال 1921 در فلورانس ایتالیا تاسیس شد. شهرت این برند به دلیل طراحیهای نمادین و تعهد بالای آن به کیفیت و صنعت است. در ادامه، تمام عوامل موثر در مدل پستل برند معروف گوچی (Gucci) را میبینید که جز به جز مورد بررسی قرار گرفته است.
- عوامل سیاسی
- مقررات تجاری: تعرفهها و سهمیهها بر تجارت گوچی تاثیر میگذارند.
- ثبات سیاسی: کشورهای باثبات برای گوچی جذابتر هستند، بیثباتی سیاسی ممکن است فروش را کاهش دهد.
- حمایت دولتی از صنعت: حمایت از صنعت مد میتواند به نفع گوچی باشد.
- قوانین کار: شرایط کاری عادلانه برای صنعتگران گوچی ضروری است.
- مسئولیت اجتماعی: انتظارات برای رعایت اصول اخلاقی و مسئولیت اجتماعی در برندهای لوکس.
- سیاستهای اقتصادی: تورم و رشد اقتصادی تأثیر غیرمستقیم بر قدرت خرید و فروش محصولات لوکس دارد.
- عوامل اقتصادی
- نرخ ارز: نوسانات ارز میتواند قیمت محصولات گوچی را برای مشتریان بینالمللی گرانتر کند.
- نرخ تورم: تورم بالاتر هزینه تولید را افزایش داده و ممکن است قدرت خرید مصرفکنندگان را کاهش دهد.
- نرخ بهره: نرخهای بهره بالا میتواند هزینههای وام را افزایش دهد و مصرفکنندگان را از خرید کالاهای لوکس منصرف کند.
- سطوح اشتغال/نرخ بیکاری: سطوح بالای اشتغال به نفع برندهای لوکس است، اما نرخ بیکاری بالا ممکن است خریدهای لوکس را کاهش دهد.
- سیاستهای مالیاتی: مالیاتهای بالا میتواند بر قدرت خرید و جذابیت خرید کالاهای لوکس تأثیر بگذارد.
- عوامل اجتماعی فرهنگی
- گرایشها و ترجیحات مد: جوامع دارای سلیقههای مد متفاوت هستند و گوچی باید محصولات خود را با توجه به این سلیقهها در سطح جهانی تطبیق دهد.
- جمعیتشناسی: تغییرات جمعیتی، مانند سن و جنسیت، میتواند بر رفتار مصرفکنندگان تأثیر بگذارد و گوچی باید به این تفاوتها توجه کند.
- تغییرات سبک زندگی: تغییرات در نحوه زندگی، مانند افزایش کار از راه دور، میتواند بر انتخابهای مد و لوکس تأثیر بگذارد.
- تأثیر و تأیید سلبریتیها: افراد مشهور میتوانند تأثیر زیادی بر محبوبیت گوچی داشته باشند.
- ارزشهای اخلاقی مصرفکننده: نگرانیهای اخلاقی مصرفکنندگان، مانند حقوق حیوانات یا شیوههای کار، میتواند بر تصمیمات خرید تأثیر بگذارد و گوچی باید به این موارد توجه کند.
- عوامل تکنولوژیکی
- پلتفرمهای تجارت الکترونیک: گوچی برای خرید بیشتر مشتریان نیاز به حضور آنلاین قوی و پلتفرم کاربرپسند و ایمن دارد.
- بلاکچین: برای تأیید اصالت محصولات و مقابله با تقلب استفاده میشود.
- راهحلهای پرداخت دیجیتال: گوچی باید از روشهای پرداخت دیجیتال در فروشگاهها و آنلاین پشتیبانی کند.
- مدیریت زنجیره تأمین و موجودی: فناوریهای پیشرفته میتوانند به بهینهسازی زنجیره تأمین و کاهش ضایعات کمک کنند.
- عوامل محیطی
- پایداری: گوچی باید روی تولید مجموعههای پایدار، استفاده از مواد سازگار با محیطزیست و کاهش ضایعات تمرکز کند.
- کاهش ردپای کربن: برندها باید میزان انتشار کربن در فرآیندهای تولید، حمل و نقل و خردهفروشی را کاهش دهند.
- مدیریت پسماند: تمرکز بر کاهش ضایعات و ترویج بازیافت در فرآیند تولید و بستهبندی ضروری است.
- رعایت حقوق حیوانات: گوچی به حذف خز از مجموعهها پرداخته است.
- بستهبندی سازگار با محیط زیست: گوچی باید از بستهبندیهای قابل بازیافت استفاده کند.
- عوامل قانونی
- حقوق مالکیت معنوی: حفاظت از طراحیها، لوگوها و عناصر برند گوچی در برابر تقلب ضروری است.
- مقررات تجاری و تعرفهها: گوچی باید با توافقهای تجاری، محدودیتها و تعرفهها در سطح بینالمللی هماهنگ باشد.
- مقررات زیستمحیطی: برندها باید از الزامات قانونی مرتبط با پایداری، دفع پسماند و کاهش انتشار گازهای گلخانهای پیروی کنند.
- ایمنی و استانداردهای محصول: گوچی باید به استانداردهای ایمنی و کیفیت محصولات خود، به ویژه لوازم آرایشی و عطرها، پایبند باشد.
- مقررات آزمایش حیوانی: همه برندها باید روشهای آزمایش جایگزین برای محصولات آرایشی و عطرهایی که در برخی کشورها آزمایش حیوانی ممنوع است، استفاده کنند.
انجام تحلیل پستل برای کسبوکارها به منظور شناسایی تهدیدها و فرصتهای بالقوه در بازار امری حیاتی است. با تجزیه و تحلیل شش عامل پستل، کسبوکارها میتوانند تصمیمات آگاهانهتری بگیرند و استراتژیهایی را دنبال کنند که با اهداف آنها همسو باشد. در نهایت، تحلیل پستل تنها یکی از اجزای برنامهریزی استراتژیک است و باید عوامل دیگری مانند شرایط داخلی، رقابت و روند بازار نیز در نظر گرفته شوند تا یک برنامه استراتژیک جامع و موثر تدوین گردد.
نظرات